Yer Fıstığı
Anavatanı Güney Amerika olan yer fıstığı dünya genelinde oldukça fazla tüketilen bir kuruyemiş çeşididir. Yer fıstığı atıştırmalık olarak tüketilmesinin yanı sıra salatalarda, tatlılarda, yemeklerde, çorbalarda, ezmelerde ve çeşitli soslarda kullanılabilir. Tadı ve aroması sayesinde çok geniş bir kullanım alanı olduğunu söyleyebiliriz.
Yer Fıstığının Besin Değeri
Oldukça besleyici bir besin olan yer fıstığının 100 gramı yaklaşık olarak 567 kaloridir. Birçok gıdada olduğu gibi yer fıstığınının da aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. 100 gram yer fıstığının besin değerlerini yaklaşık olarak söyleyecek olursak içerisinde 25 gram protein, büyük çoğunluğu sağlıklı yağlardan oluşan 49 gr yağ, 16 gr karbonhidrat, 8 gr lif ve 4 gr şeker bulunur. Yine yaklaşık olarak içerisinde 92 miligram kalsiyum, 705 mg potasyum, 168 mg magnezyum, 376 mg fosfor, 5 mg demir ve 3 mg çinko bulunur.
Daha sağlıklı olması açısından doymamış yağ tüketimi için yer fıstığı oldukça iyi bir seçenektir. Yer fıstığının içerisinde bulunan sağlıklı yağların, vitamin ve minerallerden dolayı dengeli ve düzenli bir şekilde yenmesi sağlığa faydalıdır. Ayrıca kilo kontrolü yapan ve kilo vermeye çalışan bireyler için de yardımcı bir besindir. Ancak yine de yüksek kalorili olan yer fıstığını küçük porsiyonlar halinde öğünlerimize eklemek daha sağlıklı olacaktır.
Yer Fıstığı Çeşitleri
Yer fıstığının en bilinen çeşitleri kabuklu ve kabuksuz halleridir. Buna ek olarak tuzlu yer fıstığı, tuzsuz yer fıstığı ve salamura yer fıstığı gibi çeşitler de oldukça sevilir. Kabuklu yer fıstığı hem işlenmiş bir şekilde hem de çiğ halde bulunabilir. Kabuksuz yer fıstığı ise genellikle kavrulmuş ve tuzlanmış şekilde sofralarımızda yerini alır.
Yer Fıstığını Ne Kadar Tüketmeliyiz?
Yer fıstığının da diğer birçok besin gibi aşırı miktarda yenmesi önerilmez. Yeterli ve gerekli miktarı belirlemek kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Yer fıstığının porsiyonu kişinin cinsiyetine, sağlık durumuna ve aktivite düzeyine göre belirlenir. Sağlıklı bir yetişkinin günlük yiyebileceği yer fıstığı miktarı bir avuca denk gelecek şekilde yaklaşık 30 ila 50 gram olarak önerilir.
Dengeli ve uygun bir porsiyon ile yer fıstığının sağlık açısından birçok faydası olacaktır. Aşırı yer fıstığı tüketimi fazla kalori içerdiğinden kilo alımına sebep olabilir. Hatta bu yüzden sağlayacağı bazı yararlar azalabilir.
Bunlara ek olarak yer fıstığı alerjiye sebep olabilecek bir üründür. Eğer bu yemişe alerjiniz varsa ya da olabileceğinden şüpheleniyorsanız bir uzmana danışmanız daha sağlıklı olacaktır.
Yer Fıstığının Faydaları
Yer fıstığının sağlık açısından oldukça fazla faydası vardır. Her şeyden önce çok sağlıklı bir yağ kaynağıdır. Bu sağlıklı yağlar, kalp sağlığını destekler ve kolesterolü düşürür. Bu yemişin içerdiği polifenolik asitler kalp sağlığı için çok faydalıdır. Yer fıstığı kalp krizi riskini düşük bir oranda da olsa azaltır ve kalp hastalıklarını önlemeye yardımcı olur.
Yer fıstığının uzun süreli ve dengeli tüketimi, içerisinde bulunan antioksidanlar sayesinde kolon kanserine yakalanma riskini azaltan bir etkiye sahiptir. Ek olarak içerdiği kalsiyum, fosfor, magnezyum ve potasyum gibi mineraller sayesinde kemik sağlığını güçlendirir. Lif açısından zengin olan yer fıstığı aynı zamanda sindirimi yavaşlatarak kan şekerini dengelemeye de yardımcı olur.
Yer fıstığının içinde bulunan E vitamini antioksidan etkiye sahiptir ve cilt sağlığını korur. Bunun yanı sıra içerdiği B vitamini, sinir sistemi sağlığını destekler.
Yer Fıstığının Kullanım Alanları
Yer fıstığı en çok atıştırmalık olarak öğünlerimize dahil olur. Özellikle spor yapan bireyler spor öncesi ve sonrasında enerji toplamak için yer fıstığını tercih edebilirler. Yer fıstığının atıştırmalık halinin yaygın olmasının yanı sıra yer fıstığı ezmesi de oldukça popüler bir gıdadır.
Yer fıstığının öğütülmesiyle elde edilen yer fıstığı ezmesi genelde kahvaltılarda ekmek üzerine sürülerek tüketilir ancak tatlılarda ve sandviçlerde de kullanılabilir. Ek olarak yer fıstığı, salatalara da oldukça yakışan bir besindir. Çeşitli salataları zenginleştirmek için biraz yer fıstığı kullanmak yeterli olacaktır.
Yer fıstığı sos yapımında sıklıkla tercih edilen bir besindir. Ayrıca et ve tavukların marine edilmesinde de oldukça sık yer alır. Bunlara ek olarak yer fıstığının en çok yakıştığı besinlerden biri de çikolatadır. Çikolata ve yer fıstığının buluşması lezzetli bir atıştırmalık yapmak için yeterlidir. Sağlık açısından faydalı olan yer fıstığının kullanım alanı epey geniştir. Lezzeti sayesinde birçok yemeğe, tatlıya ve sosa çok yakışan bir besindir.
Yer Fıstığını Nasıl Muhafaza Etmeliyiz?
Yer fıstığını taze olarak saklayabilmek için düzgün bir şekilde muhafaza etmek önemlidir. Serin ve kuru bir ortamda bulundurarak yer fıstığını nemden ve ışıktan koruyabilirsiniz. Maruz kalacağı nem ve fazla ışık yer fıstığının küflenmesine ve bozulmasına sebep olabilir. Mutfak dolabının içinde ya da kiler gibi bir alanda saklamanız yeterli olacaktır.
Yer fıstığını taze tutmak için hava geçirmeyen bir kapta muhafaza edebilirsiniz. Bu sayede yer fıstığının tazeliğini korumuş olursunuz. Bunun için saklama kabı veya saklama torbası tercih edebilirsiniz.
Ayrıca yer fıstığını tazeliğini korumak için buzdolabında da saklayabilirsiniz. Eğer yer fıstığını daha uzun süre tüketmek ve tazeliğini korumak istiyorsanız buzdolabında hava geçirmeyen bir kap içinde muhafaza etmek çok daha iyi olacaktır.
Yer Fıstığı Fiyatları
Yer fıstığının fiyatı çeşitli faktörlere göre çeşitlilik gösterebilir. Yer fıstığının türü, kalitesi, üretim yeri ve işlenme şekli gibi birçok faktör fiyatların belirlenmesinde rol oynar. Bununla birlikte yer fıstığının kilosu işlenmiş olup olmamasına göre de değişiklik gösterebilir.
